Η κρισιμότητα των καταστάσεων της περιόδου εκείνης, οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης και η τριπλή κατοχή από γερμανικά, ιταλικά και βουλγαρικά στρατεύματα στην περιοχή της Φλώρινας αποτέλεσαν το πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε η ανάγκη των Φλωρινιωτών για αντίσταση και επιβίωση.
Ο «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» αποτέλεσε τον πρώτο πυρήνα άμυνας και πατριωτικού συναγερμού του τοπικού πληθυσμού. Με την καλλιτεχνική και πολιτιστική δραστηριότητα που ανέπτυξε από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης του, αναπτέρωσε το ηθικό των Φλωρινιωτών και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση των κινδύνων από τις κατοχικές δυνάμεις και κυρίως, από τις βουλγαρικές επιβουλές. Η δράση αυτή εξόργισε τα βουλγαρικά και τα γερμανικά στρατεύματα με αποτέλεσμα πολλά μέλη του Συλλόγου να πληρώσουν με τη ζωή τους την πίστη και την αγάπη προς τον τόπο τους. Ο Σύλλογος συνέχισε αδιάλειπτα την κοινωνική και πολιτιστική προσφορά του και, στη διάρκεια των 75 χρόνων που πέρασαν, ταυτίστηκε με την τοπική κοινωνία και την ιστορία της.
Στόχος του είναι η διατήρηση και ανύψωση του πνευματικού επιπέδου της περιοχής της Φλώρινας με την επιτέλεση ποιοτικού πολιτιστικού έργου. Η παρουσία 1000 περίπου ενεργών μελών στα 19 εν ενεργεία τμήματα του «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ» και 2500 αρωγών υποδηλώνει την αναμφίβολα επιτυχημένη διεύρυνση των δραστηριοτήτων του στους περισσότερους τομείς της δημόσιας ζωής. Για τη δράση και την προσφορά του στον πολιτισμό ο σύλλογος τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το Βραβείο της Τάξεως των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών το έτος 2012.