Κίσσαμος

H Κίσσαμος είναι πόλη της δυτικής Κρήτης, (κατ’ άλλους γράφεται με ένα σίγμα, Κίσαμος), στον ομώνυμο Κόλπο, δυτικά των Χανίων, με πληθυσμό 4.236 κατοίκους, έδρα του νέου δήμου Κισσάμου (με συνολική έκταση 334 τ.χλμ. και πληθυσμό 10.790 κατοίκους. Ο νέος Δήμος περιλαμβάνει τις δημοτικές ενότητες Ινναχωρίου και Μηθύμνης.

Η αρχαία Κίσαμος, παράλια πόλη στη βορειοδυτική ακτή της Κρήτης, έχει εντοπιστεί εδώ και αρκετούς αιώνες στην πεδιάδα που πλαισιώνει τον ομώνυμο κόλπο. Αυτή η αρχαία πόλη ήταν το λιμάνι της αρχαίας Πολυρρηνίας, της παλαιότερης δωρικής πόλης της Κρήτης, 7 χλμ. νότια της Κισάμου, ναυτικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής. Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Κρήτης (το 69 π.Χ.) η Κίσαμος εγνώρισε μεγάλη οικονομική και οικιστική ανάπτυξη. Ο Πλίνιος (4,12,59) ως Κίσαμον την τοποθετεί κοντά στην Πέργαμο και την Κυδωνία, ενώ ο Ιεροκλής (Συνέκδ. 14) μεταξύ Κυδωνίας και Καντάνου. Η «Κίσαμος πόλις», όπως την αναφέρει ο Πτολεμαίος (3,17,8), βρίσκεται στο σημερινό κόλπο της Κισσάμου, στα σωζόμενα ερείπια κοντά στο Καστέλι (βενετσιάνικο φρούριο). Αν και βρισκόταν κοντά στη μεγάλη πόλη Πολυρρηνία της οποίας ήταν επίνειο, λειτούργησε ως αυτόνομη κοινότητα και έκοψε δικά της νομίσματα. Τα νομίσματά της απεικόνιζαν στη μια πλευρά κεφαλή του Ερμή με πέτασο και στην άλλη δελφίνι και τα γράμματα ΚΣ/ΙΩ.