Καλλιανός

Ο Καλλιανός (Τοπική Κοινότητα Καλλιανού – Δημοτική Ενότητα ΜΑΡΜΑΡΙΟΥ), ανήκει στον δήμο ΚΑΡΥΣΤΟΥ της Περιφερειακής Ενότητας ΕΥΒΟΙΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Η επίσημη ονομασία είναι «ο Καλλιανός». Έδρα του δήμου είναι η Κάρυστος και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Στερεάς Ελλάδας. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο «Καποδίστριας», μέχρι το 2010, ο Καλλιανός ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Καλλιανού, του πρώην Δήμου ΜΑΡΜΑΡΙΟΥ του Νομού ΕΥΒΟΙΑΣ. Ο Καλλιανός έχει υψόμετρο 224 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 38,1223784193 και γεωγραφικό μήκος 24,487762396.

Η Κοινότητα Καλλιανού αποτελείται από 10 περίπου οικισμούς που οι ονομασίες τους είναι παρμένες είτε από το όνομα κάποιου ιδιοκτήτη(Καλέργου, Λογοθέτη, Καλλιαννού) είτε από το όνομα σογιού εποικιστών (Λενωσαίοι, Στέφηδες, Γκιάλπηδες κ.α) με εξαίρεση το χωριό Αγαθός που κι αυτό μπορούμε να το υπαγάγωμε στην πρώτη κατηγορία.

Για να πάει κανείς στην περιοχή Καλλιανού ξεκινάει απ’ την Κάρυστο μπάινοντας στην Επαρχιακή οδό Καρύστου – Χαλκίδας. Στη θέση Χωνί στρίβουμε δεξιά ακολουθώντας το δρόμο που μας πάει κατ’ευθείαν στον Άγιο Δημήτριο. Ένα χιλιόμετρο προ του χωριού, διακλάδωση αριστερά πηγαίνει προς Καλλιανού.

Ήδη έχουμε διανύσει 20 χιλιόμετρα. Ο δρόμος κατεβαίνει προς τη ρεματιά, αλλά αρκετά ψηλά ακόμη και ακολουθεί τη δεξιά πλευρά της χαράδρας του ποταμιού με κατεύθυνση προς το βόρειο Αιγαίο. Περνάμε από τη θέση Γκρεμισκάλι όπου οι μηχανές κουράστηκαν πολύ ν’ανοίξουν το δρόμο, και ύστερα το μικρό οικισμό Σκινοδαύλεια, για να πλησιάσουμε ακόμη προς τη θάλασσα και στρίβοντας δεξιά να φτάσουμε στο χωριό Καλέργου αγνάντια στο Βόρειο Αιγαίο.

Μετά το Καλέργου ο δρόμος κατεβαίνει στη μεγάλη αμμουδιά του Καλλιανού (εκβολές του ποταμού Δημοσάρη) περνάει το ποτάμι και μετά από ένα ελιγμό παίρνει νοτινή και ανηφορική κατεύθυνση προς το Καλλιανού. Πριν όμως προχωρήσουμε θα θαυμάσουμε την ωραία αμμουδιά με τα κάτασπρα βότσαλα που μοιάζουν με γυάλινες χάντρες. Η αμμουδιά προσφέρεται πολύ για μπάνιο αφού καταλήγει σε πεντακάθαρη θάλασσα και έχει μέρος για ξάπλωμα ή στους λείους βράχους μπροστά στη σπηλιά του Γέρου που είναι στη δυτική της άκρη ή κάτω απ’ τα πλατάνια στις όχθες του Ποταμού Δημοσάρη.

Ο Δημοσάρης πηγάζει κάτω απ’ τις κορυφές της Όχης και σχηματίζει μια ωραιότατη ρεματιά. Ανηφορίζοντας από την παραλία προς τις πηγές του σε κάθε γύρισμα αντικρύζεις ένα νέο σκηνικό από αιωνόβια πλατάνια, καταπράσινες πλαγιές από ρίκια και λογής λογής χαμόδεντρα και άφθονα νερά. Προχωρώντας προς τα επάνω φτάνουμε στην Κακιά Σκάλα, που στενεύουν οι δύο πλαγιές.Λίγο πριν είναι ο μεγάλος βράχος που τον είχαν για μπάλα κι έπαιζαν δυο θεοί, ο ένας απέναντι στον άλλον και τους έπεσε σ’αυτό το σημείο.

Η περιοχή του Καλλιανού είναι πολύ εύφορη από τα πολλά νερά της και ιδίως η πλαγιά Σπαρτιά μεταξύ του χωριού και θάλασσας. Τα επιτραπέζια σταφύλια της (άσπρη και μαύρη ποικιλία) είναι ονομαστά. Δεν πρέπει να παραλείψουμε και το εξαιρετικό του μέλι από άγριες τριανταφυλλιές, λιγοστές σήμερα. Ο Αγαθός είναι κοντινό χωριό με τα ίδια αγαθά. Αλλά πέραν του Αγαθού πρέπει να περάσουμε μια μεγάλη χαράδρα για να φτάσουμε στους Γκιάλπηδες που γειτονεύουν με το Σκίζαλι. Οι Γκιάλπηδες έχουν μετονομαστεί σε Σώτειρα από την Εκκλησία τους «Μεταμόρφωση του Σωτήρος». Εκεί κάποτε έβγαζαν αρκετό μούρο (το γνωστό ρακί που βγαίνει από τα μαύρα μούρα) που το χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι εκτός από ποτό, για φάρμακο ακι στην ανάγκη για το καμινέτο!

Οι παραλίες του Καλλιανού έχουν το μοναδικό «προνόμιο» να εκβράζουν χρυσά νομίσματα, τα περίφημα Κωνσταντινάτα. Τέτοια φλουριά εύρισκαν οι χωρικοί στον Κάβο του Καλέργου, στο Φλορίζι κάτω απ’ τη Σπαρτιά προς τον Αγαθό και στη θέση Πίσα προς Γκιάλπηδες, όπου σε μεγάλο βάθος της θάλασσας διακρίνονται μαρμάρινες κολώνες. Τα ευρήματα αυτά μαρτυρούν ανάλογα ναυάγια της εποχής της λαφυραγώγησης της πόλης από τους Λατίνους το 1204.