Αγία Γαλήνη

Η Αγία Γαλήνη είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας Λάμπης, του δήμου Αγίου Βασιλείου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Ρεθύμνης, στην περιφέρεια Κρήτης. Πρίν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία Αγίου Βασιλείου του νομού Ρεθύμνης, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κρήτης.

Στην κοινότητα υπάγεται και ο οικισμός Ξηρόκαμπος. Σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του χωριού, η παράδοση αναφέρει πως κάποια βυζαντινή πριγκίπισσα, ή Βασίλισσα, παραπλέοντας την περιοχή σε μεγάλη θαλασσοταραχή κατόπιν προσευχής της η θάλασσα γαλήνεψε και το πλοίο της αγκυροβόλησε στην έναντι ακτή όπου εξερχόμενη εκείνη διέταξε την οικοδόμηση ναού προς τιμή της Παναγίας της επονομαζόμενης Γαλήνης. Η παράδοση αυτή φέρεται καταφανώς ως αντιγραφή εκείνης της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής.

Η ιστορική όμως αλήθεια πρέπει να σχετίζεται με την Μονή του Γαλήνου Χριστού, που κατά τη μαρτυρία του Ιωσήφ του Βρυεννίου, υπήρχε στη περιοχή. Ανεξάρτητα όμως αυτών και από πλευράς καιρικών συνθηκών γενικά ο όρμος και η θαλάσσια περιοχή της Αγίας Γαλήνης είναι σχεδόν «αεί γαλήνη».