Αφροδίσια Χίου

Τα Αφροδίσια βρίσκονται στο βόρειο δυτικό μέρος του νησιού , σε απόσταση 55 χιλιομέτρων περίπου από την πόλη. Απέναντι ακριβώς και σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων βρίσκεται ο έτερος οικισμός της κοινότητας τα Χάλανδρα ( Χάλανδρα και Αφροδίσια αποτελούν μία κοινότητα ). Με βάση το οδικό δίκτυο , το χωριό συνορεύει στα ανατολικά με τον οικισμό «Εγρηγόρος» , ενώ στα νότια με τον οικισμό «Κέραμος».

Το χωριό είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στους πρόποδες του όρους «Αμανή» . Η κλίση του εδάφους είναι ανηφορική , γεγονός που καθιστά την κίνηση μέσα στο χωριό αρκετά κοπιαστική . Στο χαμηλότερο σημείο υπάρχει η κύρια είσοδος του χωριού , την οποία συναντά κάποιος ερχόμενος από τον οδικό δίκτυο Χαλάνδρων – Αφροδισίων .

Άλλη μια είσοδος υπάρχει στον δρόμο που οδηγεί προς τον Εγρηγόρο , στην τοποθεσία «Αλώνια» , όπου καταλήγει στον Ιερό Ναό του Αγίου Μάμαντος .Περιμετρικά του χωριού υπάρχουν πλούσια πευκοδάση . Εντός του χωριού υπάρχουν διάφορα δέντρα – ελιές , καρυδιές , αμυγδαλιές αλλά και οπωροφόρα δέντρα όπως μηλιές , αχλαδιές , ροδιές και άλλα . Δεν λείπουν και οι γραφικοί κήποι με τα λαχανικά . Όλα τα σπίτια του χωριού είναι γεμάτα λουλούδια ενώ επικρατεί η μαγευτική μυρωδιά του βασιλικού .

ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Tα περισσότερα σπίτια του χωριού είναι χτισμένα με πέτρα ενώ η οροφή είναι διακοσμημένη με κεραμίδια . Εξωτερικά , όλα έχουν βεράντα τον λεγόμενο «αξάτο» . Όλες οι βεράντες έχουν αυτοσχέδιες “τέντες” οι οποίες δημιουργούνται είτε από κλήματα είτε από πλατάνια . Τα κλήματα αυτά κάθε άλλο παρά διακοσμητικά είναι αφού παράγουν πολλά και άριστης ποιότητας σταφύλια. Η εξωτερική πλευρά της βεράντας είναι πάντοτε στολισμένη με βασιλικούς , γαριφαλιές και άλλα πολύχρωμα λουλούδια.

Tο εσωτερικό του σπιτιού υπάρχει το τζάκι . Παλιότερα το τζάκι δεν χρησιμοποιείτο μόνο τον χειμώνα για την θέρμανση του σπιτιού αλλά και για το μαγείρεμα , όλες τις εποχές του χρόνου . Υποδομή για ηλεκτρικό ρεύμα δεν υπήρχε , ενώ κύρια πηγή φωτός ήταν κάποια γυάλινα κεραμίδια στην οροφή του σπιτιού. Όλα τα σπίτια έχουν πατάρι όπου φυλάσσονταν εποχιακά είδη . Ξεχωριστή σημασία έχει μέσα στο σπίτι το εικονοστάσι το οποίο αποτελείται από εικόνες διαφόρων αγίων . Αυτή που δεν λείπει από κανένα σπίτι είναι φυσικά η εικόνα του προστάτη του χωριού , του Αγίου Μάμαντος.

H τουαλέτα του σπιτιού είναι παντού εξωτερική . Φυσικά ούτε λόγος για μπανιέρες και είδη υγιεινής . Για την καθαριότητα του σώματος χρησιμοποιούνταν η σκάφη , ενώ το ζεστό νερό είχε πρώτα βραστεί στο «τσικάλι» στο τζάκι. Το αποχετευτικό δίκτυο του χωριού παλιότερα ήταν σε πολύ κακή κατάσταση . Με το πέρασμα των χρόνων βελτιώθηκε σημαντικά , ώστε σήμερα να βρίσκεται σε πολύ καλό επίπεδο , τόσο από πλευράς υλικών μέσων αλλά και από πλευράς λειτουργικότητας.

Στο κάτω μέρος του σπιτιού , στο υπόγειο , υπήρχε το «κατώι» . Το κατώι χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη για υλικά αγαθά , ενίοτε δε και ως στάβλος για τα ζώα. Εκεί φυλάγονταν όλες οι τροφές αλλά και όλες οι ζωοτροφές . Ακόμα και σήμερα διασώζονται σχεδόν όλα τα τεράστια πήλινα δοχεία που φυλάγονταν το λάδι της χρονιάς , οι λεγόμενες «σφίδες» .

Φυσικά, τα τελευταία χρόνια, την παραπάνω εικόνα έχουν αντικαταστήσει σύγχρονα σπίτια που παρέχουν πλέον όλες τις ανέσεις για μία άνετη διαβίωση τόσο το καλοκαίρι όσο και τον χειμώνα. Παρόλα αυτά – κι όσο είναι δυνατόν – ακόμα και αυτές οι σύγχρονες κατασκευές έχουν κρατήσει αρκετά στοιχεία από το ύφος και την αρχιτεκτονική των παλιότερων κατοικιών.

ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ

Η βόλτα στα Αφροδίσια ξεκινάει από το προσκύνημα του Αγίου Μάμαντος που βρίσκεται στην αρχή του χωριού στον δρόμο Χαλάνδρων – Αφροδισίων. Εκεί οι περαστικοί σταματούν για να ανάψουν ένα κερί και να προσκυνήσουν την εικόνα του Αγίου Μάμα . Ανεβαίνοντας από την κύρια είσοδο του χωριού συναντάμε την Παλιά Βρύση και το μεγάλο τσιμεντένιο τραπέζι , όπου έχουν γίνει αξέχαστα γλέντια αλλά και σημαντικές συζητήσεις για θέματα που αφορούν στο χωριό.

Προχωρώντας στην ευθεία μπορούμε να θαυμάσουμε τους πανέμορφους κήπους με τα πολύχρωμα λουλούδια καθώς επίσης και την υπέροχη θέα του Πηλιναίου στην άκρη του χωριού. Ανηφορίζοντας θα φτάσουμε στο Παλιό Σχολείο και στον Κήπο της Εκκλησίας όπου υπάρχει η μικρή παιδική χαρά . Εκεί φημολογείται ότι βρίσκεται θαμμένος ένας ολόκληρος Ναός της Αφροδίτης , από όπου – σύμφωνα με προφορικές παραδόσεις – πήρε την ονομασία του το χωριό.

Ακριβώς πάνω από τον κήπο είναι ο Ιερός Ναός του Αγίου Μάμαντος , ένας από τους αρχαιότερους ναούς του νησιού ο οποίος καταστράφηκε και ξανακτίστηκε πολλές φορές μέσα στο πέρασμα των αιώνων . Τελευταία φορά που στυλώθηκε ήταν το 1817 (όπως φανερώνει η χαραγμένη πέτρα που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του ναού) , μετά τις καταστροφές που του προκάλεσαν οι Τούρκοι.

Περνώντας κι από την εκκλησία , ανεβαίνουμε τα σκαλιά του σχολείου και συναντάμε τον κήπο όπου εκεί βρίσκεται τοποθετημένο το Μνημείο των Ηρώων που σκοτώθηκαν για την πατρίδα. Αριστερά του σχολείου βρίσκεται η μεγάλη πλατεία όπου γίνεται το φαγητό και το γλέντι την ημέρα του πανηγυριού. Κάτω από το σχολείο βρίσκεται η Λέσχη του Α.Ο. «Λέων» Αφροδισίων η οποία κατασκευάστηκε το 2002.Δεξιά από το σχολείο είναι το γήπεδο του μπάσκετ το οποίο κατασκευάστηκε το 1991 και ήταν το δεύτερο γήπεδο στα Βορειόχωρα μετά από αυτό της Βολισσού. Εκεί , μπορούμε να θαυμάσουμε τον τεράστιο δρυ ο οποίος έχει αντέξει στο πέρασμα δεκάδων χρόνων.

Ανηφορίζοντας ακόμα περισσότερο και προχωρώντας σιγά – σιγά έξω από το χωριό , περνάμε από το Κοιμητήριο των Αφροδισίων και φτάνουμε στο γήπεδο ποδοσφαίρου. Το γήπεδο είναι το μεγαλύτερο σύγχρονο έργο του χωριού. Είναι το πρώτο και μοναδικό γήπεδο ποδοσφαίρου σε ολόκληρο τον Δήμο Αμανής. Από εκεί μπορούμε να θαυμάσουμε την υπέροχη θέα , τον συνδυασμό βουνού και θάλασσας , πέτρας και πράσινου και να απολαύσουμε τον καθαρό αέρα .

Με μια βόλτα έξω από το χωριό στον δρόμο Αφροδισίων – Εγρηγόρου θα συναντήσουμε τα Αλώνια. Ένα πέρασμα από το Αλώνι που βρίσκεται κοντά στον δρόμο (όπου η πρόσβαση είναι εύκολη) , θα μας γυρίσει σε μια άλλη εποχή , εποχή κοπιαστικής δουλειάς , γεμάτης όμως από αληθινά αισθήματα και ξεγνοιασιά , όπου όλοι οι χωριανοί σαν μια μεγάλη παρέα εργάζονταν στα αλώνια , τραγουδώντας και διασκεδάζοντας .