Μανώλης Ζώρζος – Καραβομαραγκός Σύρου: Η τέχνη που χάνεται στον χρόνο (Video)

Η τέχνη του καραβομαραγκού είναι σίγουρα από τις δυσκολότερες χειρονακτικές εργασίες καθώς αποτελεί μία χρονοβόρα διαδικασία για την κατασκευή ξύλινων σκαφών διαφόρων τύπων. O κ. Μανώληw Ζώρζοw, συνταξιούχοw πλοίαρχοw και συνεχιστήw της παράδοσης της τέχνης αυτής φέρνει στο φως τεχνικές που κανείς από τους νεότερους δεν γνωρίζει. Ο κ. Μανώλης στα 65 του χρόνια δημιουργεί στον προσωπικό του χώρο μία μοναδική παρουσίαση ξύλινων σκαφών υπό κλίμακα προκειμένου να μείνουν ως παρακαταθήκη για το μέλλον.

Η τέχνη σιγά σιγά «σβήνει» όπως λέει ο ίδιος και η ανάγκη για δημιουργία των απαραίτητων «πειστηρίων» της μοναδικής και αυθεντικής ξυλουργικής για την θάλασσα είναι επιτακτική. Με άξονα την φράση «μία εικόνα, χίλιες λέξεις» ο κ. Μανώλης θέλει να δείξει αυτά που δεν μπορούν να γραφτούν και να γίνουν κατανοητά μέσα από τα βιβλία. Κάθε σκάφος περιέχει όλη την λεπτομέρεια που θα είχε κάθε σκάφος σε πραγματικό μέγεθος. Από την καρίνα μέχρι την κουβέρτα, φαίνεται ξεκάθαρα όλη η διαδικασία κατασκευής και όλη η μαεστρία που μπορεί ένας καραβομαραγκός να βάλει για να βγει το αποτέλεσμα που όλοι θαυμάζουμε. Με την κατασκευή ενός σκάφους να ξεπερνάει ακόμα και τους 9 μήνες, καταλαβαίνουμε την δυσκολία που ενέχει η τέχνη αυτή.
Κάθε σκάφος που έχει κατασκευάσει ο κ. Μανώλης είναι είτε ολόκληρο σε κλίμακα, είτε μόνο πλωριό ή πρυμνιό κομμάτι σε κλίμακα. Σε κάθε μέρος δίνει όλη του την τέχνη έτσι ώστε να είναι ορατά όλα τα μέρη του πλοίου. Το σημαντικότερο κομμάτι είναι το μέρος του σκάφους από τις πλευρές όπου από την μία πλευρά φαίνεται ολοκληρωμένο, ενώ από την άλλη φαίνονται σταδιακά τα τμήματα κατασκευής και τα στρώματα των προστατευτικών και χρωμάτων που τοποθετούνται.

Το ξύλο που χρησιμοποιούταν περισσότερο είναι το πεύκο είτε από την Σάμο, την Λέσβο ή την Εύβοια. Το ξύλο κοβόταν συνήθως Γενάρη με Φλεβάρη προκειμένου να μην έχει αποβάλλει το ρετσίνι του. Σκαρμοί, αστραγαλιές, στάρια, καμάρια, πικεριές και κουρζέτο είναι μερικές από τις λέξεις του λεξιλογίου που χρησιμοποιείται σε αυτή την τέχνη και που δύσκολα καταλαβαίνει κάποιος. Με την παρουσίαση του σκάφους όμως καταλαβαίνουμε ότι κάθε κομμάτι στο σκάφος, κάθε σημείο, έχει μία μοναδική ονομασία που μόνο οι παλιοί ξέρουν.

Μέσα σε 2 ώρες είναι αδύνατον να μάθουμε όλα όσα απαιτεί αυτή η τέχνη αλλά είναι αρκετό διάστημα να μας προδιαθέσει να επισκεφθούμε ξανά τον χώρο του κου. Μανώλη και να συνεχίσουμε την κουβέντα μας για την τέχνη που σε λίγα χρόνια θα αποτελεί παρελθόν. Καθένας από εμάς είναι ευπρόσδεκτος στον χώρο που βρίσκονται τα μοντέλα για να δει και μαζί με τον κ. Μανώλη να ταξιδέψει σε άλλες εποχές, παραδεισένιες θα λέγαμε, που τα σκάφη ήθελαν κόπο, μόχθο και σωματική καταπόνηση, με κάθε κατασκευή να αποτελεί πρόκληση, κάθε λεπτομέρεια να αποτελεί μοναδικό στοιχείο της κατασκευής.

Πηγές: cyclades24.gr arxipelagos.com