Κλείσιμο Χάρτη 

  Χάρτης/Αναζήτηση Συλλόγων 

Αποκριάτικο έθιμο στα Αφροδίσια Χίου

Τοποθεσία: Αφροδίσια Χίου Νομός: ΧΙΟΥ Περιφέρεια: Βόρειο Αιγαίο Φυλή: Χιώτες

Έχετε κάποια απορία ή παρατήρηση για το παρόν περιεχόμενο; Θα χαρούμε να σας ακούσουμε!

«Την περίοδο που η ζωή σε όλα τα χωριά της Βόρειας Χίου άκμαζε και ήταν γεμάτα κόσμο, οι άνθρωποι τηρούσαν και έδιναν την πρέπουσα σημασία στα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου τους. Όλες οι Κυριακές την περίοδο των Αποκριών γιορτάζονταν με ιδιαίτερη επισημότητα.

Συνηθίζαμε λοιπόν κυρίως το βράδυ, να ντυνόμαστε με όσα περίεργα ρούχα είχε ο καθένας, γιλέκα, βράκες και τουρλούκια (η παλιά ενδυμασία των ανδρών), φουστάνια παριστάνοντας άλλοτε ζευγάρι ηλικιωμένων, άλλοτε τους ζητιάνους και οτιδήποτε άλλο μπορούσαμε να φανταστούμε.

Γυρίζαμε όλα τα σπίτια του χωριού με κύριο σκοπό μας να μην μας αναγνωρίσει ο εκάστοτε νοικοκύρης του σπιτιού. Για το λόγο αυτό καλύπταμε το πρόσωπό μας με κάποιο μαντήλι ή ύφασμα, κρύβοντας κάθε χαρακτηριστικό που πιθανόν να μας πρόδιδε. Πολλές φορές έρχονταν κάτοικοι και από τα γύρω χωριά ντυμένοι ανάλογα, οπότε η διαδικασία γίνονταν ακόμη δυσκολότερη. Το όλο παραπάνω γεγονός ήταν ιδιαίτερα διασκεδαστικό και πραγματοποιούνταν με ευχαρίστηση και πολλά πειράγματα.

Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς η γιορτή ξεκινούσε από το πρωί. Αρχικά, όλοι οι κάτοικοι πηγαίναμε στην εκκλησία του χωριού μας, τον Άγιο Μάμα, για την Θεία Λειτουργία. Μετά το πέρας της, ανταλλάζαμε ευχές για «Καλή Σαρακοστή» και «Καλό Πάσχα» στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας και έπειτα κατευθυνόμασταν στο κέντρο περίπου του χωριού, σ’ ένα μέρος που ονομάζαμε «δώματα» και πιάναμε τον «Αποκριάτικο χορό», γνωστός ως «Διπλός».

Τον χορό αυτό ξεκινούσαν κυρίως οι μεγαλύτεροι του χωριού κατά τον οποίο άντρες και γυναίκες ήταν πιασμένοι από τους ώμους και σχημάτιζαν κύκλο, γυρνούσαν γύρω – γύρω , και ο πρώτος του χορού τραγουδούσε τον Αποκριάτικο σκοπό και οι υπόλοιποι επαναλάμβαναν τα λόγια. Μερικοί από τους στίχους ήταν: του

Ως τώρα ήμουνα πουλί, και μου ζηλεύανε πολύ (ο πρωτοχορευτής)
Ως τώρα ήμουνα πουλί, και μου ζηλεύανε πολύ (όλοι μαζί)
Τώρα ει- τώρα είμαι χελιδόνι, και θα με και θα με ζηλεύουν όλοι (ο πρωτοχορευτής)
Τώρα ει- τώρα είμαι χελιδόνι, και θα με και θα με ζηλεύουν όλοι(όλοι μαζί)

Υπήρχαν και άλλα τραγούδια και χοροί που λέγαμε μετά από το παραπάνω, όλα σχετικά με την Σαρακοστή. Ένα από εκείνα είναι «Ο Αχλαδόκαμπος» που ο πρώτος στίχος του έλεγε «Κατώ μωρέ, κατώ στον Αχλαδόκαμπο, δυό γριάδες εμαλώναν». Κατά την διάρκεια όλων των παραπάνω χορών άλλαζαν οι χορευτές εν κινήσει, με σκοπό να χορέψουν πολλοί κάτοικοι, και κυρίως τα νεότερα παιδιά του χωριού για να μάθουν τα έθιμα και τα ήθη του τόπου τους.

Όλες οι νοικοκυρές έφερναν αποκριάτικα γλυκά και κεράσματα, λιαστό μαύρο κρασί και το παραδοσιακό ποτό της περιοχής μας, την σούμα (που μοιάζει με το γνωστό τσίπουρο) που όλοι οι άνθρωποι φτιάχνουν ακόμη και σήμερα. Πολλές φορές, όλη η διαδικασία του χορού κρατούσε μέχρι και το απόγευμα.

Έπειτα, όλος ο κόσμος γυρνούσε όλα τα σπίτια του χωριού, όπου τ’ αφεντικά του κερνούσαν τους επισκέπτες και αντάλλαζαν ευχές. Σε πολλά σπίτια μάλιστα, αν υπήρχε χώρος, ξαναρχίζαμε τον «Διπλό Αποκριάτικο» χορό, πάντα με ευχάριστη διάθεση και πολλά γέλια. Μετά από την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς άρχισε η νηστεία της Σαρακοστής, την οποία τηρούσαμε πιστά.

Όλοι εμείς που τα ζήσαμε αντιλαμβανόμαστε τώρα πόσο μεγάλη σημασία είχαν όλα τα έθιμα που πραγματοποιούσαμε, περνούσαμε όμορφα με απλά πράγματα χωρίς πολυτέλειες, γι αυτό και είναι πολύ σπουδαίο να διασώσουμε όλες τις παραδόσεις και τα ήθη του τόπου μας.»

Πηγή: Προσωπικές μαρτυρίες κατοίκων Αφροδισίων Χίου

Σχόλια Χρηστών

x

Δείτε Επίσης

Σάββατο του Λαζάρου στην Αιανή Κοζάνης

Το έθιμο ανήκει στην κατηγορία των γυναικείων χορευτικών δρώμενων